Nhận biết về trầm cảm ẩn: Sự hủy hoại thầm lặng

Trầm cảm ẩn là một dạng bệnh trầm cảm đặc biệt, không có triệu chứng điển hình và thường khó nhận biết. Người bệnh thường không nhận thức về tình trạng tâm lý của họ, thay vào đó, họ biểu hiện bằng những triệu chứng đau đớn, cảm giác đau nhức mãn tính. Điều này làm cho việc chẩn đoán và điều trị trầm cảm ẩn trở nên phức tạp. Hãy cùng Tâm lý PERG tìm hiểu thông qua bài viết sau đây.

Hiểu về tình trạng trầm cảm ẩn

Trầm cảm ẩn, hay còn được gọi là trầm cảm che giấu hoặc Masked Depression, là một trong những dạng bệnh lâm sàng của rối loạn trầm cảm phổ biến hiện nay. Trong chứng trầm cảm điển hình, người bệnh thường trải qua những trạng thái cảm xúc như buồn bã, chán nản, tuyệt vọng, mất sự hứng thú và động lực trong cuộc sống hàng ngày.

Tình trạng này thường kéo dài ít nhất 2 tuần liên tục. Nếu không phát hiện và can thiệp kịp thời, trầm cảm này có thể gây nhiều tác động tiêu cực cho cả sức khỏe tâm lý và thể chất của người bệnh, với nguy cơ tự tử tăng lên đáng kể.

Trong trường hợp của trầm cảm ẩn, đây được xem là một loại rối loạn cảm xúc không điển hình. Người bệnh thường không thể hiện quá nhiều triệu chứng về cảm xúc và tâm lý, thay vào đó, họ trải qua các triệu chứng đau đớn kéo dài như đau lưng, đau đầu, đau răng, hay các triệu chứng về cơ thể.

Bệnh nhân thường tập trung vào việc phàn nàn về những đau đớn thể xác của họ, và triệu chứng tâm lý thường bị che giấu bởi các rối loạn cơ thể hoặc rối loạn thần kinh thực vật, dẫn đến sự nhận định sai lầm về tình trạng sức khỏe của họ. Vì vậy, hầu hết những người mắc trầm cảm ẩn không nhận biết chính xác vấn đề tâm lý họ đang phải đối mặt.

Mặc dù trầm cảm ẩn có thể xảy ra ở bất kỳ ai, nhưng tỷ lệ mắc bệnh này ở phụ nữ thường cao hơn so với nam giới. Do các triệu chứng không điển hình, việc chẩn đoán và điều trị trầm cảm ẩn thường gặp nhiều khó khăn, và người bệnh thường phải đối mặt với áp lực thời gian và tài chính trong quá trình thăm khám và điều trị.

Nguyên nhân dẫn tới tình trạng trầm cảm ẩn

Hiện nay, đa số các thể bệnh rối loạn trầm cảm vẫn chưa thể xác định nguyên nhân gây ra bệnh một cách chính xác. Tuy nhiên, đối với trầm cảm ẩn, các chuyên gia đã đưa ra một số yếu tố có thể góp phần khởi phát các triệu chứng bệnh như sau:

Nguyên nhân nội sinh: 

Trầm cảm che giấu có thể xuất phát từ các rối loạn trong hệ thống dẫn truyền nội tiết trong não bộ, chẳng hạn như sự rối loạn trong việc cân bằng các hóa chất như noradrenaline, serotonin, dopamine. Những chất này đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh tư duy, cảm xúc, và hành vi của con người. Khi các yếu tố này bị rối loạn và không hoạt động bình thường, có thể gây ra nhiều vấn đề tâm lý, bao gồm cả trầm cảm ẩn, rối loạn lưỡng cực, và rối loạn lo âu.

Các bệnh thực thể ở não bộ: 

Một số bệnh thực thể như u não, viêm não, hay chấn thương sọ não cũng có thể là nguyên nhân gây ra trầm cảm ẩn. Não bộ là trung tâm quản lý quan trọng cho tư duy, cảm xúc, và hành vi của con người. Khi bị tổn thương, não bộ có thể làm giảm ngưỡng chịu đựng tác động căng thẳng và tăng nguy cơ mắc các rối loạn tâm thần, trong đó có trầm cảm ẩn.

Chấn thương tâm lý: 

Chấn thương tâm lý là một trong những nguyên nhân hàng đầu có thể gây ra nhiều rối loạn tâm thần như trầm cảm, rối loạn lo âu, rối loạn lưỡng cực, và rối loạn cảm xúc. Các chuyên gia cho biết những người đã trải qua các sự kiện gây chấn thương tinh thần như phá sản, ly hôn, mất người thân, thất nghiệp, hoặc bị lạm dụng tình dục thường có nguy cơ cao hơn để mắc phải trầm cảm ẩn. Các sự kiện này có thể đẩy người ta vượt qua ngưỡng chịu đựng của họ, dẫn đến tình trạng lo âu và suy tư tiêu cực, và dần dần góp phần gây ra trầm cảm ẩn.

Lạm dụng chất gây nghiện: 

Sử dụng quá nhiều các chất kích thích và gây nghiện như rượu, thuốc lá, ma túy có thể tạo ra cảm giác phấn khích và thoải mái tạm thời. Tuy nhiên, sử dụng quá mức các chất này có thể ức chế hoạt động của hệ thần kinh trung ương, dẫn đến các triệu chứng tiêu cực như buồn chán, đau đầu, mệt mỏi, và tuyệt vọng.

Yếu tố nguy cơ khác: 

Bên cạnh các nguyên nhân đã nêu trên, trầm cảm ẩn cũng có thể xuất phát từ các yếu tố nguy cơ sau đây:

– Phụ nữ trong giai đoạn mang thai hoặc sau khi sinh.

– Phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh hoặc mãn kinh.

– Những người thường phải đối mặt với áp lực công việc hoặc căng thẳng kéo dài.

– Trẻ em từng trải qua chấn thương tinh thần hoặc thường xuyên thay đổi môi trường sống.

Các dấu hiệu để nhận biết tình trạng trầm cảm ẩn

Người mắc phải chứng trầm cảm ẩn thường không bộc lộ những triệu chứng cảm xúc và tâm trạng một cách rõ ràng. Tuy nhiên, điều này không phải do ý muốn của họ mà chủ yếu là do họ không thể nhận biết được các vấn đề mà cơ thể đang gặp phải. Khác với trầm cảm điển hình, trầm cảm che giấu thường xuất hiện với các biểu hiện đặc trưng là triệu chứng đau đớn kéo dài và sự rối loạn cảm xúc mờ nhạt.

Dưới đây là một số dấu hiệu mà bạn có thể nhận biết khi một người mắc phải trầm cảm ẩn:

Thay đổi thói quen sinh hoạt và ngủ:

Giấc ngủ luôn được xem xét là một yếu tố quan trọng đối với sức khỏe tổng thể của mỗi người. Do đó, nếu ngủ bị rối loạn, bao gồm cả việc thất ngủ hoặc ngủ quá nhiều, đây có thể là một dấu hiệu cho thấy sự cố về tâm lý, đặc biệt là trầm cảm. Một số người mắc trầm cảm ẩn có thể có thói quen ăn uống bất thường, từ việc ăn quá nhiều để cố gắng giảm đau đớn tinh thần, đến việc mất đi sự hứng thú trong việc ăn uống và cảm thấy chán ăn.

Cố giữ vẻ mặt vui vẻ:

Dấu hiệu này có thể giống với trầm cảm cười, nhưng người mắc trầm cảm ẩn đôi khi không nhận ra vấn đề của họ. Họ thường không muốn làm cho người khác quá quan tâm hoặc để họ biết về những khía cạnh yếu đuối của họ, vì vậy họ thường giữ vẻ mặt vui vẻ và tỏ ra tốt lành. Tuy nhiên, qua thời gian, nếu bạn thường xuyên tương tác và nói chuyện với họ, bạn có thể dễ dàng nhận thấy những thay đổi không bình thường trong tư duy và tâm trạng của họ. Mặt khác, họ có thể tránh gặp gỡ và tham gia các hoạt động xã hội, cố gắng tránh xa và tìm lý do để từ chối tham gia các sự kiện xã hội.

Nói về triết lý cuộc sống:

Những người mắc trầm cảm ẩn có thể thường xuyên nói về triết lý cuộc sống hoặc những vấn đề lớn đang ảnh hưởng đến cuộc sống của họ. Họ có thể trở nên cởi mở về cảm xúc của họ, bao gồm cả ý định tự tử hoặc thảo luận về cái chết. Việc thường xuyên nói về những chủ đề này có thể cho thấy họ đang phải đối mặt với những khó khăn tinh thần không thể chia sẻ với người khác.

Cố gắng che giấu tình trạng bệnh:

Đa số người mắc trầm cảm ẩn có xu hướng muốn bảo vệ sự tự trọng của họ bằng cách che đậy cảm xúc, suy nghĩ và tình trạng tinh thần của họ. Họ có thể có ý định tìm sự giúp đỡ chia sẻ vấn đề của họ với các chuyên gia tâm lý, nhưng thường xuyên thay đổi quyết định vào phút chót. Tình trạng này thường xảy ra trong tâm trí của họ, và họ phải đấu tranh liên tục giữa việc nói và không nói. Thường thì tâm lý của người mắc trầm cảm ẩn không muốn người khác nhận thấy những khía cạnh yếu đuối của họ.

Dễ xúc động:

Khi bị trầm cảm ẩn, con người trở nên dễ xúc động hơn so với bình thường. Họ có thể trải qua sự thay đổi đột ngột trong cảm xúc và khả năng chịu đựng. Ví dụ, một người trước đây không dễ khóc có thể bất ngờ rơi nước mắt khi xem một đoạn clip lãng mạn.

Nhìn nhận tiêu cực về cuộc sống:

Không chỉ riêng người mắc trầm cảm ẩn, hầu hết những người mắc chứng trầm cảm đều có xu hướng nhìn nhận tiêu cực về cuộc sống. Họ luôn đánh giá sự kiện và hoạt động xung quanh mình một cách bi quan và mất niềm tin vào cuộc sống. Mặc dù họ có thể không cảm thấy đau buồn hoặc tổn thương bởi những sự kiện diễn ra xung quanh, họ có cái nhìn tiêu cực về những vấn đề này.

Biểu hiện về sức khỏe:

Như đã đề cập trước đó, những người bị trầm cảm ẩn thường không có biểu hiện cụ thể về cảm xúc và tâm trạng, thay vào đó, họ có thể có biểu hiện về sức khỏe, bao gồm đau đớn và triệu chứng về cơ thể như đau đầu, đau lưng, đau tay hoặc không thể xác định được vị trí đau cụ thể. Họ cũng có thể trải qua rối loạn tiêu hóa như đau bụng hoặc táo bón, cũng như mệt mỏi và suy giảm sức sống.

Những dấu hiệu này có thể giúp bạn nhận biết nếu một người quen của bạn có thể đang trải qua trầm cảm ẩn và có nhu cầu hỗ trợ và giúp đỡ. Trầm cảm ẩn có thể gây ra sự đau khổ và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh, vì vậy việc nhận biết và hỗ trợ sớm là rất quan trọng.

Tác động của trầm cảm ẩn

Trầm cảm ẩn là một dạng đặc biệt của bệnh trầm cảm, không thể nhận biết dễ dàng bằng các triệu chứng cảm xúc hay tâm trạng như các loại khác. Thay vào đó, người bệnh thường trải qua những triệu chứng đau đớn kéo dài ở các cơ quan trong cơ thể. Họ thường không nhận biết được những vấn đề tâm lý cá nhân và thường kể lại tình trạng đau đớn của họ cho người xung quanh.

Thực tế cho thấy, hầu hết những người mắc trầm cảm ẩn thường phủ nhận hoàn toàn về tình trạng tâm lý của họ và không thể cảm nhận nhiều cảm xúc đau buồn hay tổn thương. Tuy nhiên, tình trạng đau đớn kéo dài này có thể gây nhiều khó khăn và trở ngại trong cuộc sống hàng ngày.

Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, người bệnh có thể gặp vấn đề về giấc ngủ, và sức khỏe dần suy giảm. Họ cũng có thể trải qua lo lắng và buồn phiền về tình trạng sức khỏe của họ.

So với các dạng trầm cảm khác, trầm cảm ẩn có nguy cơ thấp hơn đối với hành vi tự sát hoặc tổn thương người khác. Tuy nhiên, tình trạng này vẫn ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Do đó, việc tìm kiếm điều trị phù hợp để cải thiện tình trạng sức khỏe là rất quan trọng.

Một số phương pháp điều trị trầm cảm ẩn

Trầm cảm ẩn không bao gồm các triệu chứng điển hình, và người bệnh thường không nhận biết tình trạng bệnh lý của họ. Điều này làm cho quá trình chẩn đoán và nhận biết căn bệnh trở nên khó khăn. Tuy nhiên, nếu có khả năng chẩn đoán chính xác tình trạng của mỗi người bệnh, các bác sĩ có thể đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

Có một số phương pháp điều trị thường được áp dụng cho bệnh trầm cảm ẩn:

Trị liệu tâm lý:

Hiện nay, trị liệu tâm lý đã được nghiên cứu và chứng minh là hiệu quả trong việc điều trị các rối loạn tâm lý, đặc biệt là trong trường hợp của trầm cảm. Phương pháp này được đánh giá cao về tính hiệu quả và an toàn, vì nó không sử dụng thuốc và thay thế bằng việc sử dụng ngôn ngữ để cải thiện suy nghĩ, hành vi và cảm xúc của bệnh nhân.

Trong quá trình điều trị, bệnh nhân sẽ dần hồi phục tự nhiên và giảm nguy cơ tái phát. Trị liệu tâm lý có thể áp dụng cho nhiều đối tượng, bao gồm trẻ em, phụ nữ mang thai và người cao tuổi. Chuyên gia tâm lý sẽ tương tác trực tiếp với bệnh nhân để tìm hiểu nguyên nhân gốc rễ của bệnh và các triệu chứng. Sau đó, họ sẽ giúp bệnh nhân giải quyết các vấn đề tinh thần, kiểm soát cảm xúc và hành vi một cách hiệu quả nhất.

Sử dụng thuốc Tây:

Mặc dù triệu chứng đặc trưng của trầm cảm ẩn là đau nhức, nhưng thực tế là các loại thuốc giảm đau và chống viêm không có tác dụng trong trường hợp này. Nguyên nhân gốc rễ của tình trạng này bắt nguồn từ các vấn đề tâm lý của bệnh nhân, vì vậy loại thuốc phù hợp nhất vẫn là thuốc chống trầm cảm.

Các loại thuốc chống trầm cảm có thể giúp giảm bớt nỗi lo âu trong tâm trí và từ đó làm giảm triệu chứng đau đớn bên ngoài. Các chuyên gia sẽ cân nhắc kỹ lưỡng khi kê đơn thuốc để điều trị, tuỳ thuộc vào tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân.

Xây dựng lại lối sống:

Bên cạnh hai phương pháp trên, người bệnh trầm cảm ẩn cũng cần thiết phải xây dựng lại lối sống của họ. Một lối sống lành mạnh và có kế hoạch sẽ giúp giảm triệu chứng bệnh, giải quyết các vấn đề tiềm ẩn trong tâm trí của họ.

Kết luận

Trầm cảm ẩn là một dạng bệnh trầm cảm đặc biệt, không có triệu chứng điển hình và thường khó nhận biết. Người bệnh thường không nhận thức về tình trạng tâm lý của họ, thay vào đó, họ biểu hiện bằng những triệu chứng đau đớn, cảm giác đau nhức mãn tính. Điều này làm cho việc chẩn đoán và điều trị trầm cảm ẩn trở nên phức tạp.

Đọc thêm: Rối loạn áp lực công việc (Burn out): Khi tinh thần bị vắt kiệt do công việc

Nếu nhận thấy bản thân, người thân, bạn bè có các dấu hiệu về tình trạng trầm cảm ẩn, có triệu chứng bất thường ảnh hưởng đến tâm lý cần đưa họ đến găp bác sĩ tâm lý ngay để được tư vấn và điều trị. Trên hết, sự đồng cảm, quan tâm, lắng nghe đến từ gia đình và bạn bè là động lực quan trọng giúp bệnh nhân có thể cải thiện bệnh tốt hơn.

____________

CÔNG TY ƯDNL TÂM THỂ P.E.R.G tại Việt Nam

Địa chỉ: Số 91B – ngõ 25 Vũ Ngọc Phan – Láng Hạ – Đống Đa – Hà Nội

Điện thoại: 0973.533.248 – 0247.300.0785

Fanpage: PERG hỗ trợ điều trị TRẦM CẢM , RỐI LOẠN LO ÂU

LIỆU PHÁP TÂM THỂ P.E.R.G

GIÚP BẠN CHUYỂN HÓA MỌI CẢM XÚC TIÊU CỰC THÀNH TÍCH CỰC!

Nếu bạn muốn tìm hiểu rõ hơn về liệu pháp tâm thể PERG, bạn có thể tham khảo trang web dưới đây:

https://tamlyperg.vn