Nhận biết dấu hiệu rối loạn ngôn ngữ ở trẻ? Cha mẹ nên làm gì giúp con cải thiện ngôn ngữ

Trong quá trình phát triển, trẻ bắt đầu tiếp thu và phát triển tại nhiều khía cạnh. Trong đó, ngôn ngữ là một trong những khía cạnh đầu tiên mà trẻ phát triển. Tuy nhiên, tình trạng rối loạn ngôn ngữ ở trẻ ngày nay diễn ra ngày càng phổ biến, ngăn cản sự phát triển khỏe mạnh và toàn diện của con. Vậy cha mẹ nên làm gì để cải thiện tình trạng rối loạn ngôn ngữ của con? Hãy cùng Tâm lý PERG tìm hiểu về vấn đề này thông qua bài viết dưới đây!

Rối loạn ngôn ngữ ở trẻ là gì?

Ngay từ sinh sinh ra, ngôn ngữ chính là một trong những thứ đầu tiên mà trẻ được học và tiếp xúc từ gia đình hoặc môi trường xung quanh. Quá trình, thời gian và cách tiếp cận ngôn ngữ của trẻ có thể khác nhau để đạt được những sự phát triển về ngôn ngữ khác nhau. Tuy nhiên, đa số trẻ em đã thành thạo ngôn ngữ vào khoảng 5 tuổi. Trong trường hợp gặp rối loạn ngôn ngữ, trẻ có thể trải qua:

• Rối loạn tiếp thu ngôn ngữ: Trẻ gặp khó khăn trong việc hiểu các từ ngữ khi nghe và đọc, có thể do vấn đề về thính giác hoặc không hiểu nghĩa của từ.
• Rối loạn ngôn ngữ diễn đạt: Trẻ gặp khó khăn khi thể hiện ý nghĩ của mình khi giao tiếp với người khác, không biết cách diễn đạt suy nghĩ và cảm xúc của mình.

Chứng rối loạn ngôn ngữ thường được phát hiện ở trẻ trong độ tuổi từ 3 đến 5. Thường thì, trẻ có thể mắc cả hai loại rối loạn ngôn ngữ cùng một lúc.

Nguyên nhân rối loạn ngôn ngữ ở trẻ

Rối loạn ngôn ngữ ở trẻ em có thể phát sinh từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Thông thường, rối loạn ngôn ngữ ở trẻ thường liên quan đến các vấn đề sức khỏe hoặc khuyết tật như:

• Rối loạn não bộ, ví dụ như chấn thương não hoặc khối u não.
• Dị tật bẩm sinh như hội chứng gãy nhiễm sắc thể X, bại não.
• Các vấn đề phát sinh trong thai kỳ hoặc lúc sinh như trẻ thiếu dinh dưỡng, hội chứng rượu bào thai, sinh non, trẻ sơ sinh nhẹ cân.
• Tiền sử gia đình cũng có thể gây ra rối loạn ngôn ngữ ở trẻ.

Trong nhiều trường hợp, nguyên nhân cụ thể không thể xác định được. Đáng lưu ý là việc trẻ em học và biết nhiều ngôn ngữ không phải lúc nào cũng gây ra rối loạn ngôn ngữ. Tuy nhiên, một trẻ em mắc rối loạn ngôn ngữ thường gặp các vấn đề tương tự ở tất cả các ngôn ngữ mà họ biết.

Nguyên nhân của rối loạn phát âm (lặp lại âm thanh, từ hoặc cụm từ, thường gặp trong nói lắp) có thể bao gồm:

• Yếu tố di truyền không bình thường.
• Căng thẳng cảm xúc.
• Chấn thương hoặc nhiễm trùng não.
• Sự thay đổi về cấu trúc hoặc hình dạng của các cơ và xương trong việc tạo ra âm thanh lời nói, như hở hàm ếch hoặc các vấn đề về răng.
• Tổn thương các bộ phận của não hoặc các dây thần kinh điều khiển hoạt động của các cơ để tạo ra lời nói (như bại não).
• Mất thính giác.

Trong một số trường hợp, có thể do trẻ đã trải qua những cú sốc tâm lý, sự lạnh nhạt, thờ ơ từ môi trường hoặc do các bệnh tâm lý khác khiến trẻ hạn chế khả năng ngôn ngữ của chính mình và dẫn đến rối loạn  ngôn ngữ.

Triệu chứng rối loạn ngôn ngữ ở trẻ

Rối loạn tiếp thu ngôn ngữ: Rối loạn này gây khó khăn cho trẻ trong việc hiểu các từ ngữ. Trẻ thường gặp vấn đề trong việc nắm bắt ý nghĩa của các từ ngữ từ người khác hoặc từ sách báo, bảng hiệu.

Hậu quả của rối loạn này có thể ảnh hưởng đến quá trình học của trẻ, vì vậy, việc đưa trẻ đi điều trị sớm là cần thiết. Một đứa trẻ bị rối loạn tiếp thu ngôn ngữ có thể gặp khó khăn trong các khía cạnh sau:

• Hiểu những gì mọi người xung quanh nói.
• Hiểu hành động và cử chỉ của người khác.
• Hiểu khái niệm và ý tưởng từ người khác.
• Hiểu những gì đọc được.
• Học từ mới.
• Trả lời câu hỏi từ người khác.
• Thực hiện theo hướng dẫn.
• Nhận diện các đối tượng.

Rối loạn ngôn ngữ diễn đạt: Rối loạn này làm cho trẻ gặp khó khăn trong việc sử dụng ngôn ngữ. Trẻ có thể hiểu được những gì người khác nói, nhưng không biết cách thể hiện cảm xúc và diễn đạt suy nghĩ của mình.

Hậu quả của rối loạn này có thể ảnh hưởng đến cả ngôn ngữ viết và nói. Những đứa trẻ sử dụng ngôn ngữ ký hiệu cũng gặp khó khăn trong việc thể hiện bản thân. Một đứa trẻ bị rối loạn ngôn ngữ diễn đạt có thể gặp khó khăn trong các khía cạnh sau:

• Sử dụng từ ngữ chính xác.
• Thể hiện suy nghĩ và ý tưởng.
• Kể chuyện.
• Sử dụng cử chỉ.
• Đặt câu hỏi.
• Hát hoặc đọc thơ.
• Gọi tên các sự vật.

Cha mẹ nên làm gì để khắc phục rối loạn ngôn ngữ ở trẻ

Trò chuyện cùng con nhiều hơn

Trò chuyện là một cách để con cải thiện chứng chậm nói hoặc rối loạn ngôn ngữ. Khi được lắng nghe cha mẹ nói, trẻ cũng đang tiếp thu những ngôn ngữ đó vào não bộ. Chính vì thế cha mẹ hãy kiên nhẫn và nhẹ nhàng trò chuyện cùng con thường xuyên.

Miêu tả những hoạt động bạn đang thực hiện

Điều này yêu cầu sự kiên nhẫn lớn từ phía cha mẹ và người chăm sóc trẻ. Giải thích cho trẻ biết bạn đang làm gì sẽ giúp trẻ mở rộng vốn từ vựng và liên kết các từ với các đối tượng, sự vật trong cuộc sống hàng ngày của họ.

Cuộc dạo chơi “gây quỹ từ mới”

Dẫn trẻ đi dạo quanh khu vực nhà là một cách tuyệt vời để giúp trẻ làm quen với các từ mới. Những cuộc phiêu lưu như thế này vừa thú vị vừa quen thuộc sẽ làm cho trẻ hứng thú mà không cảm thấy áp đặt khi học từ mới. Hãy để trẻ đuổi theo con chuồn chuồn hoặc ngồi quan sát các bạn nhỏ hàng xóm chơi và chia sẻ với trẻ về mọi thứ bạn thấy.

Đọc sách cùng con

Sách là một liều thuốc thần kỳ. Khi ôm trẻ vào lòng, cầm một cuốn truyện tranh, đọc những câu thơ vui vẻ cho con, bạn đang giúp trẻ làm quen với từ vựng mới, cũng như cách mà người khác sử dụng ngôn ngữ. Hãy tạo thói quen đọc sách cùng con hàng ngày, mỗi khi có thời gian rảnh.

Miêu tả thành lời những trải nghiệm mới

Các chuyến dạo chơi đến công viên, thăm quê hương hay tham gia các trò chơi mới là những cơ hội thú vị để trẻ trải nghiệm điều mới mẻ. Hãy sử dụng từ vựng mới để mô tả những trải nghiệm này cho trẻ nghe. Đồng thời, hãy cho trẻ cơ hội chia sẻ ý kiến và cảm nhận của mình về những gì họ nhìn thấy, ví dụ như suy nghĩ về chú khỉ vui nhộn ở công viên, chú gà con đáng yêu trong sân nhà của bà ngoại hoặc bất kỳ điều kỳ diệu nào khác mà trẻ đã trải qua.

Hát cho bé nghe

Hát cho trẻ nghe những bài hát thiếu nhi là một cách tuyệt vời để giúp trẻ ghi nhớ từ vựng mới, học cách phát âm chính xác các từ liên quan đến màu sắc, tên các loài động vật và nhiều khái niệm đơn giản khác.

Tìm sự hỗ trợ từ chuyên gia

Nếu bạn tiếp tục nhận thấy rằng trẻ không tiến triển nhiều trong vài tháng, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia.

Trên đây là những chia sẻ về rối loạn ngôn ngữ ở trẻ. Khi trẻ bắt đầu có những dấu hiệu chậm nói hoặc kém tiếp thu ngôn ngữ, cha mẹ nên nhẹ nhàng và kiên nhẫn để giúp con từng bước khắc phục và phát triển khả năng giao tiếp. Nếu nhận thấy bản thân, người thân, bạn bè đang rơi vào tình trạng rối loạn ngôn ngữ hoặc có triệu chứng bất thường ảnh hưởng đến tâm lý cần đưa họ đến gặp bác sĩ tâm lý ngay để được tư vấn và điều trị. Trên hết, sự đồng cảm, quan tâm, lắng nghe đến từ gia đình và bạn bè là động lực quan trọng giúp bệnh nhân có thể cải thiện bệnh tốt hơn.

____________

CÔNG TY ƯDNL TÂM THỂ P.E.R.G tại Việt Nam

Địa chỉ: Số 91B – ngõ 25 Vũ Ngọc Phan – Láng Hạ – Đống Đa – Hà Nội

Điện thoại: 0973.533.248 – 0247.300.0785

Fanpage: PERG hỗ trợ điều trị TRẦM CẢM , RỐI LOẠN LO ÂU

LIỆU PHÁP TÂM THỂ P.E.R.G

GIÚP BẠN CHUYỂN HÓA MỌI CẢM XÚC TIÊU CỰC THÀNH TÍCH CỰC!

Nếu bạn muốn tìm hiểu rõ hơn về liệu pháp tâm thể PERG, bạn có thể tham khảo trang web dưới đây:

https://tamlyperg.vn