10 Dấu Hiệu Tâm Thần Phân Liệt: Cảnh Báo Sớm Không Nên Bỏ Qua
31/03/2025
1. Tâm Thần Phân Liệt Là Gì?
Tâm thần phân liệt là một rối loạn tâm lý nghiêm trọng ảnh hưởng đến suy nghĩ, cảm xúc và hành vi của người mắc. Bệnh thường bắt đầu ở độ tuổi thanh niên hoặc trưởng thành và có thể kéo dài suốt đời nếu không được điều trị đúng cách. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho cuộc sống cá nhân, gia đình và xã hội.
2. 10 Dấu Hiệu Nhận Biết Tâm Thần Phân Liệt
1. Ảo Giác (Hallucinations)
Người bệnh thường nghe thấy giọng nói hoặc nhìn thấy hình ảnh không có thật. Ảo giác thính giác là phổ biến nhất, khiến họ có thể nghe những tiếng nói chỉ trích, ra lệnh hoặc trò chuyện với họ, dù không có ai xung quanh. Một số trường hợp còn gặp ảo giác thị giác (nhìn thấy hình ảnh không có thật), ảo giác xúc giác (cảm thấy ai đó chạm vào mình), hoặc ảo giác khứu giác (ngửi thấy mùi không tồn tại).
2. Hoang Tưởng (Delusions)
Người bệnh có những niềm tin sai lệch mà họ tin tưởng tuyệt đối, dù không có bằng chứng xác thực. Một số dạng hoang tưởng phổ biến bao gồm:
- Hoang tưởng bị hại: Tin rằng có người hoặc tổ chức nào đó đang theo dõi, âm mưu hãm hại họ.
- Hoang tưởng quyền lực: Tin rằng mình có sức mạnh siêu nhiên, có sứ mệnh đặc biệt hoặc là nhân vật quan trọng.
- Hoang tưởng ghen tuông: Tin rằng bạn đời hoặc người yêu không chung thủy dù không có bằng chứng.
- Hoang tưởng kiểm soát: Cảm thấy suy nghĩ hoặc hành động của mình bị điều khiển bởi thế lực bên ngoài.
3. Rối Loạn Tư Duy
Người bệnh gặp khó khăn trong việc tổ chức suy nghĩ, dẫn đến:
- Nói chuyện rời rạc, không có mạch lạc.
- Nhảy từ chủ đề này sang chủ đề khác mà không có sự liên kết logic.
- Lặp lại câu nói vô nghĩa hoặc sử dụng từ ngữ không phù hợp với ngữ cảnh.
- Mất khả năng tập trung và dễ bị phân tâm.
4. Cảm Xúc Không Ổn Định
Người mắc bệnh có thể biểu hiện cảm xúc không phù hợp với hoàn cảnh. Ví dụ:
- Cười khi nói về chuyện buồn.
- Không thể hiện cảm xúc ngay cả trong tình huống quan trọng.
- Đột nhiên cáu giận hoặc khóc mà không rõ lý do.
- Dần dần mất khả năng bày tỏ cảm xúc, trở nên trống rỗng và thờ ơ.
5. Thu Rút Xã Hội
Họ tránh xa gia đình, bạn bè, không còn hứng thú với các hoạt động xã hội. Dấu hiệu thu rút xã hội bao gồm:
- Ngại giao tiếp, không muốn nói chuyện với ai.
- Tránh các hoạt động tập thể, không muốn ra khỏi nhà.
- Cảm thấy không ai hiểu mình, sống khép kín.
- Dần mất đi các mối quan hệ thân thiết.
6. Giảm Động Lực
Mất hứng thú với công việc, học tập và các hoạt động thường ngày. Người bệnh có thể:
- Không còn muốn làm việc hoặc học tập.
- Thờ ơ với những sở thích trước đây.
- Lười biếng, không tự chăm sóc bản thân.
- Ngồi hàng giờ mà không làm gì hoặc không thể hoàn thành các nhiệm vụ đơn giản.
7. Hành Vi Kỳ Lạ
Người mắc tâm thần phân liệt có thể thực hiện các hành động bất thường, chẳng hạn như:
- Đứng yên hàng giờ không nhúc nhích (trạng thái căng trương lực – catatonia).
- Cử động tay chân không mục đích hoặc có những hành vi lặp đi lặp lại.
- Nói chuyện với chính mình hoặc với những người không có thật.
- Có hành vi nguy hiểm hoặc không phù hợp với hoàn cảnh.
8. Rối Loạn Ngôn Ngữ
Cách nói chuyện có thể trở nên lộn xộn, không có mạch lạc:
- Dùng từ ngữ không có nghĩa hoặc phát âm khó hiểu.
- Lắp bắp, mất khả năng diễn đạt ý tưởng rõ ràng.
- Nói nhịu, lặp lại từ hoặc câu không liên quan.
- Đôi khi người bệnh không nói chuyện trong thời gian dài.
9. Thiếu Nhận Thức Về Bệnh
Hầu hết người mắc tâm thần phân liệt không nhận ra mình có vấn đề. Điều này khiến họ:
- Không chủ động tìm kiếm sự giúp đỡ từ bác sĩ.
- Từ chối điều trị vì nghĩ rằng mình không bị bệnh.
- Khó hợp tác với gia đình và chuyên gia y tế.
- Dẫn đến bệnh tình trở nên nghiêm trọng hơn.
10. Rối Loạn Giấc Ngủ
Người bệnh có thể gặp vấn đề về giấc ngủ như:
- Mất ngủ kéo dài, ngủ không sâu giấc.
- Ngủ quá nhiều mà không có lý do rõ ràng.
- Thức dậy giữa đêm và không ngủ lại được.
- Cảm thấy mệt mỏi ngay cả sau khi ngủ đủ giờ.
3. Cách Điều Trị Tâm Thần Phân Liệt
– Điều Trị Bằng Thuốc
Thuốc chống loạn thần giúp kiểm soát triệu chứng và ổn định tinh thần người bệnh. Một số loại thuốc thường được sử dụng bao gồm:
- Thuốc chống loạn thần thế hệ cũ (Haloperidol, Chlorpromazine).
- Thuốc chống loạn thần thế hệ mới (Risperidone, Olanzapine, Quetiapine).
– Hỗ Trợ Từ Gia Đình
Gia đình đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị:
- Cung cấp môi trường sống tích cực.
- Khuyến khích người bệnh tuân thủ điều trị.
- Hỗ trợ về mặt tinh thần, tránh gây áp lực hoặc chỉ trích.
- Giám sát để phát hiện sớm dấu hiệu tái phát.
– Liệu Pháp Tâm Lý
Các liệu pháp như:
- Liệu pháp nhận thức hành vi (CBT) giúp người bệnh kiểm soát suy nghĩ méo mó.
- Trị liệu nhóm giúp họ cải thiện kỹ năng giao tiếp và giảm cảm giác cô lập.
- Trị liệu gia đình giúp gia đình hiểu và hỗ trợ người bệnh tốt hơn.
______________________________________
CÔNG TY TNHH ỨNG DỤNG NĂNG LƯỢNG TÂM THỂ P.E.R.G tại Việt Nam
Địa chỉ: Số 91B – ngõ 25 Vũ Ngọc Phan – Láng Hạ – Đống Đa – Hà Nội
Điện thoại: 0973.533.248 – 0247.300.0785
Fanpage: Bác Sĩ Giang Vũ
LIỆU PHÁP TÂM THỂ P.E.R.G
GIÚP BẠN CHUYỂN HÓA MỌI CẢM XÚC TIÊU CỰC THÀNH TÍCH CỰC!
Nếu bạn muốn tìm hiểu rõ hơn về liệu pháp tâm thể PERG, bạn có thể tham khảo trang web dưới đây: