Trẻ có thể bị tổn thương tâm lý khi cha mẹ kiểm soát quá mức?!

  31/05/2024

Cha mẹ luôn mong muốn con phát triển tốt và thành công. Tuy nhiên, nhiều cha mẹ vì quá khao khát con phát triển theo kỳ vọng của mình mà có những hành vi kiểm soát con cái một cách quá đáng. Dần dần, trẻ dễ bị tâm lý do bị cha mẹ kiểm soát quá mức, trở nên sợ hãi và dần tiêu cực. Vậy cha mẹ nên làm gì để nuôi dạy con lành mạnh và tránh khỏi các vấn đề tâm lý? Hãy cùng Tâm lý PERG tìm hiểu qua bài viết dưới đây!

Dấu hiệu cha mẹ đang kiểm soát quá mức

Toàn quyền ra quyết định

Một trong những biểu hiện rõ nét nhất của việc kiểm soát quá mức là cha mẹ toàn quyền ra quyết định mà không để con có bất kỳ sự lựa chọn nào. Điều này tước đi quyền được khám phá và trải nghiệm của con, khiến con mất đi cơ hội được thể hiện và khẳng định bản thân. Một số phụ huynh còn kiểm soát chặt chẽ con cái trong các hoạt động hàng ngày, liên tục kiểm tra điện thoại, máy tính và theo sát mọi lịch trình của con.

Thường xuyên chỉ trích và hạ thấp con

Ngoài việc kiểm soát, cha mẹ thường xuyên chỉ trích và hạ thấp con cũng là một dấu hiệu của việc kiểm soát quá mức. Những lời nói không mang tính xây dựng của cha mẹ cùng áp lực tinh thần đè nặng có thể gây ra tổn thương lớn đến tâm hồn của trẻ, làm giảm đi sự tự tin và hạ thấp lòng tự trọng của con.

Thao túng tâm lý của con

Một số phụ huynh còn lợi dụng cảm giác tội lỗi hoặc xấu hổ để thao túng con. Hành động này khiến trẻ cảm thấy bị bó buộc và rất hoang mang, khổ sở. Đôi khi, cha mẹ thậm chí có thể đe dọa con mình bằng những tổn hại về thể chất hoặc tinh thần, khiến trẻ rơi vào tình trạng bất an trong chính gia đình của mình.

Cô lập con cái khỏi bạn bè và những người xung quanh

Bên cạnh đó, việc cô lập con cái khỏi bạn bè và những người xung quanh cũng là một biểu hiện khác của sự kiểm soát quá mức. Một số cha mẹ thường cấm con không được thân thiết, gặp gỡ hay liên lạc với người khác mà không có mặt phụ huynh. Hành động này của cha mẹ khiến con không thể xây dựng và duy trì các mối quan hệ xã hội bên ngoài gia đình, tạo nên sự cô độc và cảm giác không thể hòa nhập trong xã hội.

Trẻ sẽ bị ảnh hưởng tâm lý tiêu cực thế nào khi bị cha mẹ kiểm soát quá mức

Trẻ bị ảnh hưởng tâm lý nghiêm trọng do cha mẹ kiểm soát quá mức. Cụ thể, sự kiểm soát quá mức từ phía ba mẹ có thể tạo ra áp lực và stress tinh thần đối với con cái, và điều này có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với sự phát triển của họ. Trẻ có thể trở nên tự ti, trầm cảm và mắc các rối loạn lo âu khi họ không được tôn trọng và tin tưởng vào khả năng của bản thân.

Hệ lụy này cũng ảnh hưởng lớn đến mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái. Sự mất đi sự tin tưởng và gắn kết có thể tạo ra khoảng cách lớn giữa hai thế hệ. Không chỉ vậy, những đứa trẻ bị kiểm soát quá mức cũng khó có cơ hội phát triển kỹ năng tự lập, dẫn đến sự phụ thuộc và thiếu trách nhiệm trong cuộc sống cá nhân.

Một số trẻ thậm chí có thể phát sinh tâm lý đối kháng với ba mẹ. Càng bị cấm đoán, trẻ càng có xu hướng phá cách, muốn thể hiện bản thân bằng cách thử những điều mới mẻ. Điều này có thể khiến họ rơi vào thói hư tật xấu hơn.

Cuối cùng, việc kiểm soát quá mức cũng ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất của trẻ. Căng thẳng và stress kéo dài có thể gây ra các vấn đề về tim mạch và huyết áp, khiến trẻ mất năng lượng và không đủ thể lực để hoàn thành tốt các nhiệm vụ học tập cũng như các hoạt động hàng ngày.

Trẻ bị tâm lý do cha mẹ kiểm soát – Cha mẹ nên làm gì để nuôi dạy con trẻ lành mạnh hơn?

Khuyến khích con tự ra quyền quyết định

Đầu tiên, để giúp con phát triển tự tin và tự lập, hãy trao cho họ quyền tự quyết. Điều này đồng nghĩa với việc tôn trọng và khuyến khích con tham gia vào quá trình đưa ra quyết định về những vấn đề ảnh hưởng đến cuộc sống của mình.

Bước tiếp theo, cha mẹ nên thiết lập những quy tắc và giới hạn rõ ràng. Những nguyên tắc này không chỉ giúp con hiểu rõ về quyền hạn của mình mà còn góp phần xây dựng nền tảng vững chắc cho mối quan hệ gia đình. Điều này không chỉ là một phương pháp giáo dục con được rất nhiều phụ huynh trên khắp thế giới áp dụng mà còn là cách giúp con phát triển đúng mực.

Lắng nghe và tôn trọng ý kiến của con

Quan trọng nhất, cha mẹ cần luôn lắng nghe và tôn trọng ý kiến của con. Họ cần biểu đạt sự tôn trọng và quan tâm đối với quan điểm của con. Đặc biệt, cha mẹ nên nhớ rằng tạo điều kiện cho con trải nghiệm cuộc sống một cách tự nhiên là một cách giúp trẻ phát triển kỹ năng tự lập và khám phá thế giới xung quanh.

Tôn trọng quyền riêng tư của trẻ

Việc tôn trọng sự riêng tư của con cũng cực kỳ quan trọng. Cha mẹ cần nhớ rằng con cái cũng có quyền riêng tư và cần có không gian cho sự phát triển cá nhân của họ. Những hành động nhỏ từ phía cha mẹ như gõ cửa phòng của con trước khi vào, hỏi ý kiến trước khi sử dụng đồ của con, và lắng nghe chân thành những tâm sự của con đều giúp trẻ cảm thấy được yêu thương và tôn trọng. Đồng thời, những hành động này cũng khuyến khích sự độc lập và tính sáng tạo của con.

Là tấm gương tốt cho con

Ngoài ra, cha mẹ cũng cần đóng vai trò của một tấm gương tích cực cho con. Quan điểm và cách tư duy của họ sẽ trở thành một nguồn cảm hứng mạnh mẽ đối với con. Bằng cách thể hiện sự tự tin, trung thực và thái độ tôn trọng đối với mọi người xung quanh, cha mẹ sẽ giúp con phát triển những giá trị tích cực và hoàn thiện bản thân một cách tốt đẹp hơn.

Trẻ nên làm gì để tránh bị tổn thương trước sự kiểm soát quá mức của cha mẹ

Hiểu và nhìn nhận vấn đề một cách cởi mở hơn

Việc chấp nhận một cách trực tiếp và cởi mở trước sự kiểm soát của cha mẹ là một phần cực kỳ quan trọng. Điều này mở ra cơ hội cho trẻ học cách đối phó với thách thức và tìm cách cải thiện mối quan hệ với cha mẹ. Đồng thời, hiểu rõ nguyên nhân và kết quả của sự can thiệp quá mức từ phía cha mẹ cũng là một bài học quan trọng giúp trẻ chuẩn bị cho vai trò làm cha mẹ trong tương lai.

Hiểu và thông cảm cho cha mẹ

Bên cạnh đó, trẻ cũng cần hiểu rằng sự kiểm soát từ phía cha mẹ thường xuất phát từ tình yêu thương và lo lắng của các đấng sinh thành. Thay vì phản ứng quá khích và thể hiện sự phản đối, con có thể chia sẻ những ước mơ và kế hoạch của mình một cách trung thực với ba mẹ. Hành động này tạo ra một môi trường giao tiếp lành mạnh, giúp cha mẹ cảm thấy tin tưởng và sẵn lòng đồng hành cùng con trong quá trình phát triển.

Tự tin vào bản thân

Sự tự tin là một trong những chìa khóa quan trọng giúp trẻ đương đầu với sự kiểm soát quá mức từ phía cha mẹ. Khi tin tưởng vào khả năng của mình, trẻ có thể đối mặt với áp lực và đưa ra những quyết định đúng đắn cho cuộc sống của mình. Tự tin giúp con không bị ảnh hưởng bởi lời chỉ trích hay sự can thiệp từ cha mẹ, mà thay vào đó, con có thể tìm kiếm và theo đuổi đam mê, ước mơ của mình một cách mạnh mẽ.

Thể hiện quan điểm lành mạnh, tạo không gian tích cực

Thay vì thể hiện sự chống đối khiến mối quan hệ giữa hai bên trở nên căng thẳng hơn, con cái có thể nói chuyện với phụ huynh một cách từ tốn, thể hiện thái độ tích cực và giải thích tại sao cha mẹ nên lắng nghe và tôn trọng quan điểm của con. Quá trình này có thể giúp cha mẹ và con cái thấu hiểu, đồng cảm với nhau nhiều hơn. Đồng thời, nhìn nhận vấn đề một cách khách quan, logic và không bị cảm xúc chi phối.

 

Việc cha mẹ quan tâm chăm sóc con cái là điều tốt. Tuy nhiên, khi sự quan tâm trở nên tiêu cực và quá đáng có thể khiến trẻ trở nên trở nên sợ hãi và có thể khiến trẻ bị tâm lý do cha mẹ kiểm soát. Trong trường hợp đó, cha mẹ và con cái có thể ngồi lại trò chuyện để thấu hiểu và tìm ra cách giải quyết hiệu quả.

Nếu nhận thấy bản thân, người thân, bạn bè đang gặp tình trạng tâm lý do bị cha mẹ kiểm soát quá mức hoặc có triệu chứng bất thường ảnh hưởng đến tâm lý cần đưa họ đến gặp bác sĩ tâm lý ngay để được tư vấn và điều trị. Trên hết, sự đồng cảm, quan tâm, lắng nghe đến từ gia đình và bạn bè là động lực quan trọng giúp bệnh nhân có thể cải thiện bệnh tốt hơn.

____________

CÔNG TY ƯDNL TÂM THỂ P.E.R.G tại Việt Nam

Địa chỉ: Số 91B – ngõ 25 Vũ Ngọc Phan – Láng Hạ – Đống Đa – Hà Nội

Điện thoại: 0973.533.248 – 0247.300.0785

Fanpage: PERG hỗ trợ điều trị TRẦM CẢM , RỐI LOẠN LO ÂU

LIỆU PHÁP TÂM THỂ P.E.R.G

GIÚP BẠN CHUYỂN HÓA MỌI CẢM XÚC TIÊU CỰC THÀNH TÍCH CỰC!

Nếu bạn muốn tìm hiểu rõ hơn về liệu pháp tâm thể PERG, bạn có thể tham khảo trang web dưới đây:

https://tamlyperg.vn

Icon-Zalo Zalo Icon-Messager Messenger Icon-Youtube Youtube Icon-Instagram Tiktok