Hành vi thao túng tâm lý – “Bẫy” kiểm soát tâm trí nạn nhân

Thao túng tâm lý là việc một người bóp méo và thậm chí bạo hành tâm lý nhằm đạt được mục đích là kiểm soát hành vi đối phương. Trong thời gian dài sẽ khiến đối phương rơi vào trạng thái suy kiệt về tinh thần. Việc thao túng tâm lý luôn diễn ra trong cuộc sống hàng ngày. Hãy cùng cùng Tâm lý PERG tìm hiểu về hành vi thao túng tâm lý để có thể có biện pháp đối phó!

Thao túng tâm lý là gì?

Thao túng tâm lý, hay psychological manipulation, là hình thức lạm dụng tâm lý người khác, thông qua việc bóp méo sự thật, bạo hành tâm lý của nạn nhân nhằm chiếm được quyền kiểm soát tâm trí và hành vi của họ hoặc nhằm chiếm được một số lợi ích, đặc quyền từ nạn nhân.

Người thao túng tâm lý thường lợi dụng, kiểm soát hay thậm chí là diễn vai nạn nhân nhằm đạt được sự thương cảm và mục đích riêng của mình.

Hành vi thao túng tâm lý có thể xảy ra ở bất kỳ một mối quan hệ nào từ bạn bè, gia đình, tình yêu hay đồng nghiệp.

Phân biệt Thao túng tâm lý và Lừa đảo

Thao túng tâm lý là quá trình diễn ra chậm, trong thời gian dài mà thậm chí nạn nhân không nhận thức được mình đang là nạn nhân.

Người thao túng tâm lý dùng những thông tin thiếu chính xác nhằm có được quyền lực (hay quyền soát), đôi khi người thao túng tâm lý chỉ muốn thực hiện hành vi thao túng để thỏa mãn tính cách cá nhân chứ không chỉ nhắm vào tài sản như lừa đảo.

Các nạn nhân bị thao túng có thể sẽ bị trầm cảm không rõ nguyên nhân và phải sống chung với trầm cảm cả đời nếu vẫn không thoát ra khỏi kẻ thao túng.

Một vài dấu hiệu của hành vi thao túng tâm lý

Bạo hành tâm lý

Những kẻ thao túng có thể bạo hành tâm lý nạn nhân thông qua những hình thức bắt nạt sau:

• Bắt nạt trí tuệ: Một số kẻ thao túng tự cho mình là chuyên gia trong lĩnh vực nào đó và áp đặt kiến thức của họ lên nạn nhân, từ đó khiến nạn nhân phụ thuộc vào thông tin của họ.
• Bắt nạt quan liêu: Là hình thức sử dụng luật, thủ tục, giấy tờ để kiểm soát người khác hoặc phá hoại mục tiêu của họ.
• Bắt nạt trên mạng xã hội: Thể hiện thông qua việc lan truyền tin đồn xấu hoặc cố ý bôi nhọ đối phương dẫn tới nạn nhân dần suy sụp tinh thần, trầm cảm và thậm chí là nghĩ tới cái chết.

Bóp méo sự thật

Một hình thức thao túng đó là gây sự nghi ngờ cho chính bản thân nạn nhân, khiến họ do dự và thiếu quyết đoán trong các quyết định của mình. Hay đơn giản là kẻ thao túng sẽ nói dối hoặc giả vờ không biết về một vấn đề nào đó.

Gây hấn thụ động

Đây là hành vi mà kẻ thao túng không thể hiện trực tiếp cảm xúc tiêu cực mà gián tiếp để thể hiện sự tức giận của mình và làm suy yếu đối phương.

Biểu hiện của gây hấn thụ động điển hình có thể kể đến như: ban đầu kẻ thao túng có thể đồng ý với một kế hoạch nào đó, sau đó họ bắt đầu tìm cách để từ chối một cách gián tiếp như:

• Thể hiện sự phẫn nộ và chống đối ngầm
• Từ chối cuộc trò chuyện mang tính xây dựng
• Sử dụng sự hài hước hoặc im lặng độc hại

• Thể hiện thái độ thất vọng hoặc không hài lòng khiến người đối diện cảm thấy không tự tin, lo lắng và căng thẳng

Tạo sự cảm thông, đóng vai nạn nhân

Người thao túng sẽ thường đóng vai nạn nhân hoặc nhắc lại về những chuyện tốt trong quá khứ để khơi dậy tình thương và sự đồng cảm của nạn nhân. Từ đó, đạt được những gì họ muốn.

Sự thân thiết, gần gũi bất thường (love – bombing)

Love – bombing có thể được hiểu là hành vi gây ảnh hưởng đến một người bằng sự quan tâm, yêu mến và thể hiện tình cảm quá mức để “giăng bẫy” tình cảm đối phương.

Người có hành vi thao túng tâm lý có thể cố gắng ràng buộc với bạn thông qua mối quan hệ thân thiết (love – bombing). Tuy nhiên đây là một mối quan hệ phát triển khá nhanh và giả tạo và không bền vững.

Cách tránh các hành vi thao túng tâm lý

• Khẳng định rõ bản thân và ranh giới của chính mình
• Hạn chế và tỉnh táo trước các đối tượng có xu hướng thể hiện tình cảm quá mức, giả tạo
• Chia sẻ với những người khác về vấn đề thao túng tâm lý để xác định chính xác việc mình đang gặp phải
• Không đưa ra các quyết định vội vã mà cần thời gian để suy nghĩ kỹ tình huống
• Nhờ sự giúp đỡ của những người thân bạn thực sự tin tưởng

Trên đây là những chia sẻ của  Tâm lý PERG về hành vi thao túng tâm lý. Thao túng tâm lý có thể gây nhiều ảnh hưởng tiêu cực đối với cá nhân nếu chúng ta không am hiểu và có biện pháp phòng tránh thích hợp.

Nếu nhận thấy bản thân, người thân, bạn bè đang gặp tình trạng bị thao túng tâm lý hoặc có các triệu chứng bất thường ảnh hưởng đến tâm lý cần đưa họ đến gặp bác sĩ tâm lý ngay để được tư vấn và điều trị. Trên hết, sự đồng cảm, quan tâm, lắng nghe đến từ gia đình và bạn bè là động lực quan trọng giúp bệnh nhân có thể cải thiện bệnh tốt hơn.

____________

CÔNG TY ƯDNL TÂM THỂ P.E.R.G tại Việt Nam

Địa chỉ: Số 91B – ngõ 25 Vũ Ngọc Phan – Láng Hạ – Đống Đa – Hà Nội

Điện thoại: 0973.533.248 – 0247.300.0785

Fanpage: PERG hỗ trợ điều trị TRẦM CẢM , RỐI LOẠN LO ÂU

LIỆU PHÁP TÂM THỂ P.E.R.G

GIÚP BẠN CHUYỂN HÓA MỌI CẢM XÚC TIÊU CỰC THÀNH TÍCH CỰC!

Nếu bạn muốn tìm hiểu rõ hơn về liệu pháp tâm thể PERG, bạn có thể tham khảo trang web dưới đây:

https://tamlyperg.vn