Tại sao trẻ thấy thiếu tự tin? Làm thế nào để con cảm thấy tự tin hơn?

Hiện nay, nhiều trẻ em cảm thấy thiếu tự tin khi giao tiếp với mọi người và trong cuộc sống. Tuy nhiên, điều này có thể khiến trẻ gặp nhiều vấn đề trong học tập, giao tiếp và các mối quan hệ trong cuộc sống. Vậy nguyên nhân trẻ thấy thiếu tự tin là gì? Và làm thế nào để trẻ cảm thấy tự tin và hòa đồng hơn? Hãy cùng Tâm lý PERG tìm hiểu về tâm lý này ở trẻ thông qua những chia sẻ dưới đây!

Biểu hiện của trẻ thấy thiếu tự tin, nhút nhát

Thường trẻ khi nhút nhát sẽ tạo cảm giác lầm lì, ít nói cho những người xung quanh. Nhiều cha mẹ sẽ không để ý và cho rằng trẻ bị ngại, ít nói và không quan tâm con kịp thời. Tuy nhiên, sự lầm lì này của trẻ còn xảy ra ngay cả với cha mẹ và người thân. Dưới đây là một số dấu hiệu thường gặp ở trẻ nhút nhát và thiếu tự tin:

• Ngại ngùng và lo lắng khi tiếp xúc với người lạ hoặc ở những nơi đông người.
• Khó khăn trong việc kết bạn mới mặc dù có mong muốn.
• Sợ thất bại và lo lắng về sự phê phán từ người khác, do đó tránh xa các trải nghiệm mới hoặc thách thức.
• Hạn chế trong việc thể hiện ý kiến hoặc nêu ý kiến trong lớp học.
• Trầm lặng và ít nói so với các bạn cùng lứa.
• Thường đổ lỗi cho người khác và khó chịu nhận lỗi.
• Biến động cảm xúc, thường cảm thấy buồn bã hoặc thất vọng.
• Phụ thuộc vào cha mẹ và dễ ảnh hưởng bởi họ.
• So sánh bản thân với người khác, thường tự thấp hơn.
• Đặt quá nhiều sự quan trọng vào lời nói của người khác.
• Khả năng học tập có thể suy giảm.

Một số trẻ có thể có hành vi quậy phá ở nhà nhưng lại trở nên rụt rè và e dè khi ra ngoài. Phụ huynh cần nhận ra vấn đề này sớm và tìm cách giải quyết để hỗ trợ con trẻ.

Nhút nhát, thiếu tự tin gây những ảnh hưởng nào cho trẻ

Sự tự tin là một yếu tố quan trọng trong việc phát triển của trẻ. Trẻ nhỏ thường khao khát sự khen ngợi và muốn khám phá điều mới mẻ. Tuy nhiên, khi trẻ thiếu tự tin và nhút nhát, họ gặp khó khăn trong việc tương tác với thế giới bên ngoài.

Trẻ thiếu tự tin thường thiếu những kỹ năng giao tiếp và kỹ năng mềm quan trọng. Điều này khiến họ trở nên kín đáo hơn, ít có bạn bè và không chia sẻ cảm xúc.

Khi thiếu tự tin, trẻ cũng sẽ cảm thấy ngần ngại khi thử nghiệm điều mới. Nỗi sợ bị phê phán hoặc đánh giá tiêu cực có thể ảnh hưởng đến việc học tập của họ.

Ngoài ra, những trẻ thường bị bắt nạt cũng thường là những trẻ thấy thiếu tự tin và nhút nhát. Họ không dám nói lên và cảm thấy bị lạc lõng, gây ra tổn thương về cả thể chất và tinh thần.

Tình trạng nhút nhát và thiếu tự tin khiến trẻ trở nên sống khép mình trong một vùng an toàn. Họ không thể phát triển bản thân và không thể đạt được tiềm năng của mình.

Nếu không được cải thiện, tình trạng này có thể làm cho trẻ càng trở nên nhỏ bé hơn và xa lánh khỏi thế giới bên ngoài. Sự nhút nhát cũng có thể làm cản trở bước tiến thành công của trẻ khi họ bước vào cuộc sống.

Tại sao trẻ lại tự ti khép mình trong cái “kén”

Gia đình quá bao bọc có thể khiến trẻ thấy thiếu tự tin

Sự bảo bọc quá mức từ phía gia đình có thể khiến trẻ trở nên lạc hậu khi tiếp xúc với thế giới bên ngoài. Trẻ sẽ cảm thấy bối rối và không biết phản ứng ra sao khi đối mặt với những tình huống mới.

Ví dụ, nếu cha mẹ luôn giúp đỡ con trong mọi việc như ăn uống và mặc quần áo, khi đi học và những bạn cùng trang lứa đã tự làm được những việc đó, con sẽ cảm thấy ngượng ngùng và xấu hổ vì không biết làm như các bạn.

Một số cha mẹ vì tình yêu thương quá mức đối với con của mình có thể không muốn con đối mặt với nguy hiểm. Họ luôn cảnh báo rằng “nếu không có cha mẹ, con sẽ không được làm điều này, điều kia”, làm cho con trở nên phụ thuộc và thiếu sự tự lập.

Dần dần, điều này khiến con trở nên phụ thuộc vào cha mẹ và thiếu kinh nghiệm trong cuộc sống. Khi phải tự đối mặt với những tình huống mới, trẻ có thể trở nên sợ hãi và ngần ngại, vì họ không còn cha mẹ bên cạnh để hỗ trợ.

Ảnh hưởng từ người nuôi dưỡng

Những người nuôi dưỡng, thường là cha mẹ có ảnh hưởng đến tính cách của trẻ. Sự tương tác thường xuyên với cha mẹ hoặc những người chăm sóc có tính cách hướng nội, nhút nhát, và ngại ngùng có thể ảnh hưởng đến tính cách của trẻ.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tính cách của trẻ thường phản ánh nhiều nhất những người mà họ tiếp xúc và được chăm sóc hàng ngày.

Tuy nhiên, cũng có những trường hợp khi cha mẹ có tính cách hướng nội nhưng con lại có tính cách hướng ngoại. Điều này có thể là do trẻ đang phải đối mặt với nhiều yếu tố ảnh hưởng khác từ môi trường xã hội và gia đình.

Ảnh hưởng tiêu cực từ thiết bị điện tử

Trong thời đại ngày nay, với cuộc sống hối hả, nhiều phụ huynh thường lạm dụng việc cho trẻ sử dụng điện thoại di động và máy tính từ rất sớm.

Thói quen này có thể góp phần vào việc phát triển tính cách nhút nhát và thiếu tự tin ở trẻ. Bên cạnh đó, tiếp xúc quá nhiều với công nghệ và trò chơi điện tử cũng có thể gây ra nguy cơ rối loạn tâm thần do nghiện game.

Việc sống trong thế giới ảo làm giảm khả năng tương tác của trẻ với môi trường xã hội xung quanh. Sự nghiện điện thoại cũng làm cho trẻ trở nên ít hòa nhập và không mong muốn giao tiếp với người khác.

Khi đến trường, trẻ có thể cảm thấy không quen thuộc với thế giới ngoài đời thực. Họ có thể ngần ngại và không tự tin trong việc tạo mối quan hệ mới, và thường hiện rõ sự nhút nhát trong nhiều tình huống.

Quá trình trưởng thành chịu đựng nhiều lời nói tiêu cực

Tâm lý trẻ nhỏ còn rất non nớt, bởi thế những lời nói tiêu cực, chê trách thường xuyên có thể ám ảnh trẻ. Trẻ thấy thiếu tự tin, ngày càng không còn tin tưởng vào bản thân, và muốn xa lánh mọi người. Đặc biệt, những lời tiêu cực đó diễn ra thường xuyên và đến từ những người thân thiết như cha mẹ sẽ càng gây sát thương tới tâm hồn trẻ. 

Trẻ nhút nhát trở nên khép mình, không dám phát biểu ý kiến, dù biết đáp án đúng. Tâm lý sợ sai luôn ràng buộc không cho bé vượt qua khỏi vòng tròn an toàn của bản thân.

Một số điều tiêu cực có ảnh hưởng đến tâm lý trẻ nhút nhát thiếu tự tin như

• Bị cha mẹ chê trách khi không hoàn thành tốt một việc gì đó
• Cha mẹ không công nhận năng lực của bé
• Cha mẹ thường so sánh thành tích của con với người khác
• Bị thầy cô giáo chỉ trích hay so sánh trên lớp
• Bị bạn bè chê cười, trêu chọc nhiều lần làm bé có tâm lý sợ sai, sợ thất bại
• Trẻ là nạn nhân của bạo lực học đường

Trẻ thấy thiếu tự tin với chính mình

Trẻ nhỏ thường có xu hướng so sánh bản thân với những người khác trong cùng độ tuổi. Khi cảm thấy mình không bằng các bạn cùng trang lứa ở một số mặt, trẻ dễ phát triển tâm lý thiếu tự tin.

Ví dụ, trong trường hợp trẻ có học lực thấp hơn, hoàn cảnh gia đình không bằng, không có ngoại hình đẹp như bạn bè, hoặc không sở hữu những đồ chơi, quần áo không bằng bạn bè, đều có thể gây ra tâm lý tự ti và thiếu tự tin.

Bên cạnh đó, những trẻ có cân nặng hoặc hình dáng không phù hợp với tiêu chuẩn xã hội thường cảm thấy tự ti và mất tự tin khi phải đối mặt với bạn bè. Họ thường là nạn nhân của sự trêu chọc và bắt nạt từ người xung quanh.

Sự tự ti và tổn thương khiến trẻ cố gắng giảm bớt việc thể hiện bản thân. Họ trở nên nhút nhát hơn, tự ti và trở nên ít nói, sống tách biệt và kín đáo hơn.

Làm thế nào để con tự tin thể hiện hết bản thân?

Sự nhút nhát và ít nói của trẻ có thể gây ra nhiều trở ngại và ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống hàng ngày và các mối quan hệ xã hội của họ. Do đó, đây là một vấn đề mà cần được quan tâm và hỗ trợ khắc phục sớm để giúp trẻ có nhiều cơ hội phát triển bản thân và trải nghiệm cuộc sống tích cực và lành mạnh hơn.

Tuy nhiên, trước khi áp dụng các biện pháp can thiệp cho trẻ, việc quan trọng nhất là phải xác định nguyên nhân gây ra sự nhút nhát và thiếu tự tin của trẻ. Điều này sẽ giúp các bậc phụ huynh dễ dàng hơn trong việc thực hiện các biện pháp khắc phục, từ đó giúp trẻ tăng cường sự tự tin, kỹ năng giao tiếp và xây dựng các mối quan hệ xã hội tích cực và lành mạnh hơn.

Trò chuyện và lắng nghe trẻ nhiều hơn

Trò chuyện là phương pháp hiệu quả giúp các bậc phụ huynh hiểu rõ hơn về suy nghĩ, tính cách và mong muốn trong sâu thẳm tâm hồn của của trẻ nhỏ. Đôi khi, sự nhút nhát và ít nói của trẻ có thể do cảm giác thiếu quan tâm hoặc sự vô tâm từ phía ba mẹ. Do đó, việc dành thời gian để lắng nghe và chia sẻ cùng con là một cách hiệu quả mà các chuyên gia thường khuyến khích để tăng cường sự tự tin của trẻ.

Thông qua những cuộc trò chuyện này, ba mẹ cũng có thể dễ dàng phát hiện ra nguyên nhân ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ, khiến cho trẻ cảm thấy không tự tin và dần trở nên xa lạ hơn. Việc tạo ra môi trường thoải mái và dễ chịu cho con thông qua các buổi trò chuyện này sẽ giúp trẻ cảm thấy an tâm hơn và dần dần mở lòng hơn trong việc thể hiện cảm xúc và mong muốn của mình với mọi người xung quanh.

Dành cho trẻ nhiều lời khen

Trẻ nhỏ luôn khao khát sự khen ngợi và công nhận từ mọi người xung quanh. Vì vậy, khi trẻ làm điều gì đó tốt, việc phụ huynh đưa ra lời khen và những phần thưởng là vô cùng quan trọng để tạo động lực cho con.

Tuy nhiên, phụ huynh cũng cần cân nhắc trong việc khen ngợi để tránh làm cho trẻ phát triển tâm lý tự cao. Thay vào đó, có thể sử dụng các cụm từ như “Hôm nay bé làm rất tốt, hãy tiếp tục phát huy nhé” hoặc “Bố mẹ tự hào về con”.

Ngoài ra, không nên quên bày tỏ tình yêu thương và sự tin tưởng đối với con hàng ngày. Điều này giúp trẻ cảm thấy an tâm và được yêu thương, từ đó tự tin hơn trong bản thân.

Khi trẻ nhút nhát hoặc tự ti, phụ huynh cần tránh đặt áp lực quá lớn lên con. Thay vào đó, hãy tạo cho con một môi trường an toàn và thoải mái trong gia đình, để trẻ cảm thấy được yêu thương và tin tưởng, từ đó sẽ tự ý thức và cố gắng hơn.

Thay đổi phương pháp giáo dục

Gia đình cần lưu ý cách giao tiếp và sử dụng từ ngữ để tránh làm tổn thương con. Không nên so sánh con với người khác bằng cách nói như: “Con nhà người ta học giỏi, chăm chỉ; trong khi con nhà mình luôn kém cỏi, vô tích sự”, Sao con chỉ được 9 điểm trong khi cái A được 10 điểm?” hoặc “Con kém cỏi quá, làm cha mẹ thất vọng.”

Trong các tình huống hàng ngày, hãy để con tự mình xử lý để từ đó tự tin hơn. Ví dụ, khi gặp người quen, hãy chỉ dẫn con cách chào và trả lời để con có thêm kinh nghiệm.

Tương tự, hãy cho con tiếp xúc với các tình huống mới để tự lập hơn, nhưng vẫn cần đảm bảo an toàn và kiểm soát.

Dạy con biết xin lỗi và biết cảm ơn từ khi còn nhỏ là rất quan trọng. Việc này giúp con hiểu rằng trung thực và sẵn lòng nhận lỗi là dấu hiệu của sự dũng cảm và tự tin. Hãy tránh bao biện cho con bằng cách nói “Con còn nhỏ, con chưa biết gì,” vì điều này có thể làm con trở nên phụ thuộc quá mức và không phát triển bản thân.

Gặp chuyên gia tâm lý khi cần thiết

Ngoài ra, cha mẹ cũng có thể đưa con đến gặp các chuyên gia tâm lý. Các chuyên gia tâm lý là những người có nhiều kinh nghiệm trong việc chia sẻ và trò chuyện với các trẻ. Từ đó, họ có thể tìm ra những vấn đề trong tâm hồn trẻ đang gặp phải cùng với đó là giúp trẻ thoải mái chia sẻ những suy tư và vướng mắc trong lòng.

Khi được tư vấn bởi các chuyên gia tâm lý cũng giúp cha mẹ định hướng được những phương pháp và kế hoạch để giúp con có thể vượt qua nỗi sợ của bản thân và trở nên mạnh mẽ thể hiện hết điểm mạnh của bản thân.

Trên đây là những chia sẻ của Tâm lý PERG về tâm lý tự ti, nhút nhát của trẻ. Nếu nhận thấy bản thân, người thân, bạn bè đang cảm thấy mặc cảm về bản thân hoặc có triệu chứng bất thường ảnh hưởng đến tâm lý cần đưa họ đến gặp bác sĩ tâm lý ngay để được tư vấn và điều trị. Trên hết, sự đồng cảm, quan tâm, lắng nghe đến từ gia đình và bạn bè là động lực quan trọng giúp bệnh nhân có thể cải thiện bệnh tốt hơn.

____________

CÔNG TY ƯDNL TÂM THỂ P.E.R.G tại Việt Nam

Địa chỉ: Số 91B – ngõ 25 Vũ Ngọc Phan – Láng Hạ – Đống Đa – Hà Nội

Điện thoại: 0973.533.248 – 0247.300.0785

Fanpage: PERG hỗ trợ điều trị TRẦM CẢM , RỐI LOẠN LO ÂU

LIỆU PHÁP TÂM THỂ P.E.R.G

GIÚP BẠN CHUYỂN HÓA MỌI CẢM XÚC TIÊU CỰC THÀNH TÍCH CỰC!

Nếu bạn muốn tìm hiểu rõ hơn về liệu pháp tâm thể PERG, bạn có thể tham khảo trang web dưới đây:

https://tamlyperg.vn